Kilka faktów o leczeniu uzależnień

Najważniejszą rolę w procesie leczenia uzależnień odgrywają oddziaływania psychologiczne. Zalicza się do nich szeroko rozumianą psychoterapię, ale również trening umiejętności społecznych, eliminację nawyków, które związane są z uzależnieniem, a także wypracowywanie nowych sposobów radzenia sobie. Do tego dochodzi edukacja oraz wsparcie dla rodzin osób, które są uzależnione.

Dla kogo leczenie uzależnień?

Leczenie uzależnień to program terapeutyczny, który adresowany jest do osób zmagających się z problemami będącymi efektem zażywania szkodliwych substancji, które powodują uzależnienie. Zalicza się do nich alkohol, narkotyki, niektóre leki, a także związki lotne, czyli rozpuszczalniki oraz kleje.

Leczenie uzależnień ukierunkowane jest na problemy, które wynikają ze stosowania używek. Zalicza się do nich choroby psychiczne, somatyczne, szereg problemów rodzinnych oraz społecznych, a nierzadko również prawnych. Z największą liczbą osób uzależnionych stykają się lekarze pierwszego kontaktu. To na nich ciąży konieczność rozpoznania problemu, a następnie skierowania osoby uzależnionej do specjalistycznej placówki, w której może ona otrzymać niezbędną pomoc.

Ogromne znaczenie mają także środowiska pozamedyczne, do których zalicza się przede wszystkim samopomocowe grupy wsparcia. Większość z nich bazuje na programie dwunastu kroków.

Leczenie uzależnień

W leczeniu uzależnień leczenie farmakologiczne stoi na drugim planie. Stosuje się je wyłącznie wówczas, gdy pojawia się konieczność odtrucia. Ma to miejsce zwłaszcza wtedy, kiedy odstawienie substancji wywołuje groźne powikłania. Obecnie stosowane jest również leczenie substytucyjne, które dotyczy przede wszystkim osób uzależnionych od opiatów, czyli między innymi heroiny. Zażywany dotychczas narkotyk jest wówczas zastępowany lekiem, który podaje się pod kontrolą. Prowadzi to do zmniejszenia szkód. Aby w ogóle móc myśleć o rozpoczęciu leczenia uzależnień, niezbędna jest motywacja pacjenta. Osoba, która jest uzależniona musi przede wszystkim chcieć rozprawić się ze swoim problemem. W przeciwnym razie terapia skazana jest na niepowodzenie. Oczywiście wśród osób uzależnionych nie brakuje tych, które w ogóle nie są zainteresowane podjęciem leczenia. Nie oznacza to jednak, że nie można z nimi w ogóle pracować. Na pewno rozwiązaniem w takim przypadku nie jest bierne czekanie, aż motywacja pojawi się sama.

Znaczenie motywacji w terapii uzależnień

W wielu wypadkach osób uzależnionych na samym początku problem z uzależnieniem dostrzegają osoby z bezpośredniego otoczenia. Osoba uzależniona później zaczyna zdawać sobie sprawę z tego, że coś jest nie tak. Podejmuje wtedy decyzję, uwzględniając zarówno korzyści, jak i straty związane z używaniem substancji, od której jest uzależniona. Następnie podejmuje działanie, czyli zgłasza się na pierwszą konsultację do swojego lekarza rodzinnego, psychiatry bądź od razy do placówki specjalizującej się w leczeniu uzależnień. To pierwszy krok, aby w swojej życie wprowadzić jakieś zmiany. Następnie rozpoczyna terapię i kontynuuje ją, co pozwala na odbudowę zaniedbanych w związku z uzależnieniem obszarów życia.